De feestdagen naderen, een tijd van gezelligheid voor velen, maar voor cliënten (met een licht verstandelijke beperking) kan dit een uitdagende periode zijn. Een beperkt sociaal netwerk of problemen thuis dwingen velen om de feestdagen in de kliniek door te brengen. Eenzaamheid en het gemis aan familie en vrienden worden in deze dagen extra benadrukt.

Ook zijn er ook cliënten die wel naar familie of vrienden gaan, waar, net als in veel huishoudens tijdens de feestdagen, alcohol wordt geschonken. Heeft de cliënt een verleden met alcoholproblematiek dan kunnen de volgende mogelijk helpend zijn:

1. Er wordt vaak onbewust onvoldoende rekening gehouden door het netwerk met iemand die in herstel is. Bel samen met de cliënt voorafgaand naar familie en vrienden hoe zij hem/haar kunnen helpen om de feestdagen zonder gebruik door te komen. Bijvoorbeeld geen alcohol schenken tijdens het eten, want zien drinken doet drinken.

2. Mensen in herstel vinden het vaak moeilijk weerstand te bieden wanneer ze geconfronteerd worden met middelen, of zelfs alleen al het zien van een mooi gedekte tafel, wat doet denken aan gezelligheid en dus alcoholgebruik. Bespreek van tevoren lastige scenario’s en bedenk samen wat een passende oplossing kan zijn voor dat moment.

3. Gaat een cliënt meerdere dagen weg, spreek dan af dat je als begeleider meerdere momenten telefonisch contact hebt om uit te vragen hoe de vlag erbij hangt en of er sprake is van craving. Als er toch sprake is van craving, maak het klein – uur voor uur, dag voor dag.

4. Maak samen met de cliënt een overzicht wie hij eventueel naast begeleiding kan bellen als hij het moeilijk heeft en de trek in alcohol de overhand lijkt te hebben.

5. Wees ervan bewust dat 0.0 bier voor sommigen geen goed alternatief is. Alcoholvrij bier wordt dan te veel in verband gebracht met alcoholhoudend bier, waardoor de zucht naar alcohol kan worden versterkt en een terugval een groot risico is.

6. Heeft de cliënt naast alcoholgebruik moeite met andere middelen, bespreek dan dat alcoholgebruik drempelverlagend werkt: situaties beoordelen en kritisch nadenken wordt lastiger. Gebruik van andere middelen ligt daardoor sneller op de loer. Daarnaast is combinatiegebruik van alcohol bij de meeste harddrugs gevaarlijk.

7. Eén biertje is vaak niet genoeg. Doorschieten in excessief gebruik na één biertje ligt al snel op de loer. Bespreek dat onthouding van alcohol gewenst is.

8. Maak de cliënt ervan bewust dat de grootste trek in middelen zoals alcohol na 45 minuten zal doen afnemen. In de tussentijd afleiding zoeken om de gedachten te verzetten.

9. Geef de cliënt een positieve boost! Positieve erkenning dat hij goed op weg is kan bijdragen om niet terug te vallen in gebruik.

10. En is er toch sprake van een terugval, blijf niet doorgebruiken, maar bespreek met de cliënt dat het nooit te laat is om te stoppen.